vanhocquenha

Khái niệm truyện ngụ ngôn là gì đã được chúng ta tìm hiểu khá kĩ trong chương trình văn học Ngữ Văn lớp 6. Tuy nhiên, đến nay vẫn có không ít người chưa biết gì về truyện này.

Truyện ngụ ngôn là gì

Để giúp các học sinh chưa hiểu về khái niệm cũng như để hỗ trợ tất cả mọi người có nhu cầu tìm hiểu thông tin liên quan đến thể loại truyện ngụ ngôn, vanhocquenha xin chia sẻ bài viết dưới đây.

Truyện ngụ ngôn là gì?

Truyện ngụ ngôn cũng là một thể loại văn học, được viết theo hình thức văn xuôi tương đối ngắn. Truyện sử dụng các biện pháp ẩn dụ hoặc nhân hóa loài vật, con người để chỉ đến một vấn đề triết lý, luân lý mang ý nghĩa nhân sinh sâu sắc hoặc lên án về một thực tế, về những tật xấu của con người.

Lịch sử hình thành truyện ngụ ngôn được cho là từ khi con người bắt đầu có ý thức dùng câu chuyện của con vật để nói về chuyện của loài người nhờ cuộc sống của họ trước đây, sống theo bầy đàn, không tách rời tự nhiên, họ qua sát cách săn bắn, tự vệ của các loài động vật.

Đặc điểm của truyện ngụ ngôn Việt Nam

Nội dung của truyện ngụ ngôn có những đặc trưng cơ bản sau đây.

Phê phán thói hư tật xấu của con người trong xã hội: bệnh chủ quan, tham lam ích kỉ, đoán mò, thói huênh hoang,…Ví dụ các tác phẩm như: Người nông dân và con lừa, Ếch ngồi đáy giếng, Cà cuống với người tịt mũi, Thả mồi bắt bóng…,

Đả kích giai cấp (thống trị): nhất là trong xã hội cũ  thói đời ngang ngược, những kẻ đạo đức giả nhân giả nghĩa, với các truyện ngụ ngôn như: Khi chúa sơn lâm ngọa bệnh, Chèo bẻo và ác là, Mèo ăn chay…

Bài học thực tiễn: đưa ra những lời khuyên cho con người về cách đối nhân xử thế, về lối sống, sức mạnh của đoàn kết, vai trò của việc gắn liền lý thuyết với thực tiễn. Những tác phẩm tiêu biểu như:Quạ mặc lông công, Đẽo cày giữa đường, Chị bán nồi đất, Chuyện bó đũa, Mèo lại hoàn mèo…

Thầy bói xem voi là một trong những truyện ngụ ngôn nổi tiếng ở nước ta

Phân tích ý nghĩa của một vài truyện ngụ ngôn tiêu biểu

Ếch ngồi đáy giếng

Một trong những truyện ngụ ngôn Việt Nam nổi tiếng phải kể đến đó là “Ếch ngồi đáy giếng”. Nội dung câu chuyện xoay quanh cuộc sống của một chú ếch, quanh năm chỉ sống ở dưới đáy giếng nhỏ nên cứ coi mình là “vua”, chỉ coi trời bằng cái vung. Một hôm mưa lớn nước mưa tràn giếng khiến ếch bị đẩy ra ngoài nhưng chú ếch vẫn với thói huênh hoang cũ nên đã bị trâu dẫm chết.

Qua câu truyện trên, nhân dân ta muốn ngụ ý phê phán thói xấu của con người trong xã hội xưa cũng như ngày nay. Thực tế, có không ít người kiêu ngạo, cứ cho mình là giỏi, là nhất, xem thường người khác, thậm chí chế nhạo người đời. Đằng sau lên án là lời cảnh cáo đến toàn thể những ai đang mắc phải những thói xấu trên tự thay đổi chính mình, phải nhận định được bản thân đang ở vị trí nào, xuất phát điểm ra sao. Hãy nhớ rằng thế giới này bao la rộng lớn, mình chỉ là hạt cát bụi bé  nhỏ mà thôi. Thậm chí nếu thực sự có giỏi giang, học sâu biết rộng, tài cao thế nào đi chăng nữa thì cũng không nên tự nâng cao bản thân mình lên vì “phàm ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống còn ai hạ mình xuống thì sẽ được nâng lên”. Bên cạnh đó, hãy nhớ con người sống trên đời cần có tập thể chứ không chỉ riêng một cá thể nhất định nào đó, hãy đối xử tử tế, công bằng với tất cả mọi người, kể cả những người mang thân phận thấp hèn nhất bởi vì biết đâu có một ngày mình cần đến họ.

Câu chuyện bó đũa

Truyện ngụ ngôn “bó đũa” muốn ca ngợi sức mạnh đoàn kết của các anh chị em trong nhà sâu rộng ra là toàn xã hội. Cốt truyện hết sức đơn giản, chỉ xoay quanh nhân vật người cha già và những đứa con. Người cha đã có tuổi bèn sai các con đến rồi giao ai bẻ gãy được bó đũa thì được thưởng. Các người ngon ai cũng muốn nhận thưởng nên lần lượt xung phong để bẻ. Người thứ nhất, người thứ hai rồi người thứ ba vẫn không tài nào bẽ gãy. Tưởng như không ai có thể bẽ gãy thì người cha già mới lấy từng chiếc ra và bẻ….

Vậy đấy, ca dao ta từ xưa cũng đã dạy rất nhiều về bài học sức mạnh của đoàn kết “một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Đoàn kết thực sự là sức mạnh. Anh chị em đoàn kết với nhau giúp không khí gia đình luôn vui vẻ, mọi chuyện kinh tế, sinh hoạt trong gia đình luôn thuận buồm xuôi gió và ngược lại.

Lịch sử của dân tộc ta cũng chứng minh rất rõ điều này. Tuy trải qua nhiều thăng trầm biến đối, đất nước phải gồng mình đấu tranh chống nhiều cuộc kháng chiến khốc liệt, trường kì, tiêu biểu là kháng chiến chống pháp và chống Mỹ. Các nhà lý luận hàng đầu đã lý giải rằng một trong những nguyên nhân thắng lợi hàng đầu của cuộc kháng chiến chính là sự đồng lòng của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta. Điều này được thể hiện rõ ràng nhất trong tác phẩm “lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” của Hồ Chí Chinh: Hễ là người Việt Nam thì đều phải đấu tranh đánh giặc, ai có súng dùng súng, ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc,…Toàn thể người dân Việt Nam không phân biệt già, trẻ, trai gái “giặc đến nhà đàn bà cũng đánh,…” đã vùng lên chống lại quân thù, bảo vệ độc lập tự do cho dân tộc.

Tóm lại truyện ngụ ngôn là loại truyện lấy câu chuyện là loài vật để nói đến con người, hoặc những câu chuyện thực tế để giáo dục khuyên răn con người. Truyện ngụ ngôn bắt nguồn từ Pháp, phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam vào thời cổ đại với nền văn học cổ điển. Cốt truyện, nhất là truyện viết về nhân vật khá giống với các truyện cổ tích. Truyện không chỉ giáo dục về đạo đức mà có những truyện còn mang ý nghĩa chính trị sâu sắc và có vị trí nhất định trong dòng văn học hiện đại. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp ích cho các bạn trong việc tìm hiểu về đặc điểm, cấu trúc, lịch sử hình thành và phát triển của thể loại văn học này.

Xem thêm

>>Top những tiểu thuyết nước ngoài nổi tiếng đáng đọc nhất

Nghiên cứu gần đây cho thấy rằng việc nghe nhạc cải thiện sức khỏe tinh thần và tăng cường sức khỏe thể chất của mỗi người theo những cách đáng ngạc nhiên. Nếu chúng ta học một hoặc hai bài học về âm nhạc, việc đào tạo âm nhạc đó có thể giúp nâng cao chỉ số IQ của chúng ta và thậm chí giữ cho bạn có được sự nhạy bén khi về già. Dưới đây là 15 lợi ích đáng kinh ngạc mà khoa học đã chứng minh đối với người nghe.

>>Tất tần tật về lịch sử của hip hop

>>Nhạc bolero là gì? đặc điểm của nhạc bolero

Âm nhạc làm cho bạn hạnh phúc hơn

“Tôi không hát vì tôi hạnh phúc; Tôi hạnh phúc vì tôi hát”- William James từng nói như vậy. Điều này cho thấy âm nhạc là một điều gì đó rất kỳ diệu. Nghiên cứu chứng minh rằng khi bạn nghe một loại nhạc mình thích, não của bạn giải phóng dopamine – một chất dẫn truyền thần kinh “cảm thấy tốt”. Valorie Salimpoor, một nhà thần kinh học tại Đại học McGill đã tiêm tám người yêu âm nhạc với chất phóng xạ liên kết với các thụ thể dopamin sau khi họ nghe một bài nhạc yêu thích. Một lần chụp PET cho thấy một lượng lớn dopamine đã được giải phóng, khiến họ tạo ra những cảm xúc như hạnh phúc, phấn khích và niềm vui. Vì vậy, nếu lần sau bạn cần tăng cường tình cảm, hãy lắng nghe những giai điệu yêu thích của bạn trong 15 phút nhé, điều này sẽ rất hữu ích.

Âm nhạc làm giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe

“Tôi nghĩ âm nhạc sẽ chữa lành vết thương lòng. Đó là một biểu hiện bùng nổ của nhân loại. Đó là điều mà tất cả chúng ta đều cảm động. Bất kể văn hóa chúng ta đến từ đâu ”- Billy Joel từng nói. Lắng nghe một bản nhạc bạn thích sẽ làm giảm mức độ của hormone cortisol – gây căng thẳng trong cơ thể, nó có thể chống lại những ảnh hưởng của sự căng thẳng mãn tính. Đây là một phát hiện quan trọng vì stress gây ra 60% bệnh tật của con người. Một nghiên cứu cho thấy rằng nếu mọi người tích cực tham gia vào việc tạo ra âm nhạc  bằng cách chơi các nhạc cụ gõ khác nhau và ca hát, hệ thống miễn dịch của họ đã được thúc đẩy nhiều hơn so với việc họ chỉ thụ động lắng nghe.

Để giữ bình tĩnh và khỏe mạnh trong một ngày căng thẳng, hãy bật radio lên và lắng nghe bài hát yêu thích nhất.

Music tăng cường hiệu suất chạy

Marcelo Bigliassi và các cộng sự của mình đã phát hiện ra rằng những người chạy bộ kết hợp với nghe nhạc nhanh với giai điệu, âm hưởng nhanh thì sẽ hoàn thành 800 mét đầu tiên của họ chạy nhanh hơn những người chạy những người lắng nghe những bản nhạc chậm rãi, buồn và nhẹ nhàng hoặc chạy mà không có âm nhạc. Nếu bạn muốn bắt đầu một cuộc đua, hãy nghe những bài hát truyền cảm hứng.

Âm nhạc giúp bạn ngủ ngon hơn

“Âm nhạc rửa trôi bụi bặm khỏi linh hồn của cuộc sống” – Berthold Auerbach. Hơn 30% người Mỹ bị chứng mất ngủ. Một nghiên cứu cho thấy rằng những học sinh nghe nhạc cổ điển thư giãn trong khoảng thời gian 45 phút trước khi ngủ sẽ ngủ ngon hơn đáng kể so với những học sinh nghe audiobook hoặc không có gì khác với thói quen bình thường của họ. Nếu bạn đang gặp khó khăn khi ngủ, hãy thử nghe một chút nhạc đồng quê hoặc Mozart trước khi đi ngủ để bắt một thói quen tốt hơn.

âm nhạc giảm trầm cảm

Hơn 350 triệu người bị trầm cảm trên toàn thế giới đây quả là một con số khổng lồ, trong đó có 90% trong số họ cũng bị mất ngủ. Các nghiên cứu giấc ngủ ở trên cho thấy các triệu chứng của trầm cảm giảm đáng kể trong nhóm nghe nhạc cổ điển trước khi đi ngủ. Một nghiên cứu khác của Hans Joachim Trappe ở Đức cũng chứng minh rằng âm nhạc có thể mang lại lợi ích cho bệnh nhân với các triệu chứng trầm cảm, tùy thuộc vào loại âm nhạc. Âm thanh thiền định và âm nhạc cổ điển khiến mọi người tăng lên, nhưng các bản nhạc buồn, u uất sẽ khiến cho tình trạng trở nên trầm trọng hơn. Âm nhạc có thể là nơi nương tựa của cảm xúc nếu như lựa chọn đúng bản nhạc.

Âm nhạc tăng cường học tập và trí nhớ

“Âm nhạc là ngôn ngữ của trí nhớ.” – Jodi Picoult. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng âm nhạc có thể giúp bạn tìm hiểu và thu hồi thông tin tốt hơn, nhưng nó phụ thuộc vào bạn thích loại âm nhạc nào. Các đối tượng áp dụng là tất cả mọi người cho dù ca sĩ. Bao giờ tự hỏi tại sao chúng ta dễ dàng để nhớ lời bài hát của Eminem trong Lose Yourself hơn bảng các nguyên tố hóa học chưa? Đó là bởi vì bộ não của bạn tìm kiếm các mẫu để hiểu rõ hơn, thu hồi và xử lý thông tin. Đó cũng là lý do tại sao các nhà sản xuất âm nhạc luôn đặt một cái móc vào bài hát của họ, nó được thiết kế để làm chính xác điều đó – để “móc” người nghe. Từng có nhiều thử nghiệm về âm nhạc đối với trí nhớ, và tất cả điều chứng minh rằng những trải nghiệm với âm nhạc mang lại nhiều khả năng nhớ lâu hơn.

giúp bạn quản lý căng thẳng tốt hơn

Học tập tại Đại học thường là thời điểm bạn học cách biến bản thành thành một người đa nhiệm. Bạn sắp xếp một số hoạt động như đi chơi với bạn bè, gây ấn tượng với giáo sư và dành thời gian cho việc học… Nói cách khác, đó là một thời gian rất căng thẳng và để tồn tại bạn sẽ cần tất cả sự giúp đỡ bạn có thể nhận được bao gồm nghe nhạc.

Một nghiên cứu năm 2013 được công bố trên tạp chí Chicago cho thấy mọi người thường nghe nhạc yêu thích hoặc liên quan đến cảm xúc vì nó giúp họ đối phó tốt hơn với sự căng thẳng. Đó là lý do tại sao rất nhiều người yêu Kendrick Lamar và tôn thờ Taylor Swift; nghe nhạc của họ giúp họ xử lý cảm xúc của họ và củng cố quyết tâm của mình mà không bị quá tải. Vì vậy, nếu cuộc sống đại học đã khiến bạn cảm thấy hơi thất vọng, chán nản hoặc mất tập trung thì hãy thêm âm nhạc vào thực đơn của cuộc sống nhé. Nó không chỉ giúp bạn tập trung vào việc học của bạn mà còn giúp kiểm soát được những stress hàng ngày.

Âm nhạc giảm đau, tốt cho cách bệnh nhân

Nghiên cứu tại Đại học Drexel ở Philadelphia phát hiện ra rằng liệu pháp âm nhạc giúp giảm đau hiệu quả hơn so với các liệu pháp tiêu chuẩn ở bệnh nhân ung thư. Các nghiên cứu khác cho thấy âm nhạc có thể giảm đau ở những bệnh nhân chăm sóc đặc biệt và bệnh nhân chăm sóc lão khoa, nhưng việc lựa chọn cần phải phù hợp, tốt nhất nên là những tác phẩm cổ điển, âm nhạc thiền định, hoặc các bài hát theo lựa chọn của bệnh nhân.

Nghiên cứu tại Đại học Helsinki cho thấy bệnh nhân đột quỵ nghe nhạc mà họ thích trong hai giờ mỗi ngày sẽ cải thiện đáng kể chức năng nhận thức so với những người nghe sách nói hoặc không được nghe tài liệu. Hầu hết âm nhạc chứa lời bài hát, gợi ý rằng đó là sự kết hợp giữa âm nhạc và giọng nói giúp củng cố trí nhớ thính giác và thính giác của bệnh nhân. Đột quỵ là nguyên nhân số 5 gây tử vong ở Hoa Kỳ. Nếu bạn biết ai đó bị đột quỵ, hãy cho họ nghe những bài hát yêu thích để cơ thể được phục hồi dần dần. Bên cạnh đó đối với những người bị mất trí nhớ, âm nhạc cũng mang lại nhiều tác dụng vô cùng hữu hiệu. Tất cả các chuyên gia đều đã nghiên cứu và hiện nay đang được áp dụng thành công cho nhiều bệnh nhân.

Âm nhạc nâng cao chỉ số IQ và thành tích học tập

“Âm nhạc có thể thay đổi thế giới bởi vì nó có thể thay đổi mọi người.” – Bono. Nghiên cứu cho thấy rằng tham gia các bài học âm nhạc sẽ nâng cao hiệu suất học tập và tăng cường chỉ số IQ ở trẻ nhỏ. Trong một nghiên cứu, những học sinh 6 tuổi đã học đàn hoặc hát tại các nhóm nhỏ khác nhau trong 36 tuần, tất cả họ đều đã có sự gia tăng đáng kể về chỉ số IQ và kết quả kiểm tra giáo dục tiêu chuẩn đã chứng minh điều đó với những đứa trẻ không cảm thụ âm nhạc. Như vậy, để giúp con bạn đạt được thành tích học tập xuất sắc, hãy khuyến khích trẻ hát hoặc học chơi nhạc cụ.

Âm nhạc tăng trí thông minh bằng lời nói

Chỉ sau một tháng học âm nhạc (theo nhịp điệu, sân khấu, giai điệu và giọng nói), một nghiên cứu tại Đại học York cho thấy 90% trẻ em trong độ tuổi từ 4 đến 6 có sự gia tăng đáng kể về trí thông minh bằng lời nói. Nhà nghiên cứu Sylvain Moreno cho rằng việc đào tạo âm nhạc có một “hiệu ứng chuyển giao”  giúp nâng cao khả năng hiểu lời của trẻ và giải thích ý nghĩa của chúng. Các nghiên cứu khác cho thấy rằng phụ nữ trưởng thành được đào tạo âm nhạc và trẻ em được đào tạo âm nhạc vượt trội hơn những người không có đào tạo âm nhạc về các bài kiểm tra trí nhớ bằng lời nói. Cho dù bạn là người lớn hay trẻ em, nếu bạn muốn nâng cao kỹ năng nói, hãy thử học các bài hát.

Kết luận

Nghiên cứu mới cho thấy âm nhạc “có thể giao tiếp cảm xúc cơ bản của con người bất kể nền văn hóa và dân tộc của người nghe”. Đối với người lớn hãy tập thói quen nghe nhạc để tâm trạng trở nên tốt hơn, còn đối với trẻ nhỏ, người lớn không nên tiếc tiền đầu tư cho trẻ tham gia những khóa học liên quan đến âm nhạc để cho con bạn phát triển một cách toàn diện.

vanhocquenha.vn